Thường trực Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng chống dịch COVID-19 khẳng định ngay khi, đã đủ vắc xin ngừa COVID-19 vẫn phải tuân thủ nguyên tắc trong công bằng trong tiếp cận vắc xin, thống nhất sự điều phối, triển khai tiêm vắc xin theo Bộ Y tế.
Đây là khẳng định của GS.TS Trần Văn Thuấn – Thứ trưởng Bộ Y tế tại cuộc họp Thường trực Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch COVID-19, diễn ra vào chiều 12/3, tại Trụ sở Chính phủ. Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam, Trưởng ban Chỉ đạo chủ trì cuộc họp.
Xây dựng và triển khai quy trình tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19 chặt chẽ
Báo cáo về tình hình tiêm vắc xin phòng COVID-19, GS.TS Đặng Đức Anh, Viện trưởng Viện vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết, toàn lực lượng đã thực hiện nghiêm Nghị quyết 21/NQ-CP ngà 26/2/2021 của Chính phủ và Quyết định số 1464/QĐ-BYT ngày 5/3/2021 của Bộ Y tế về việc ban hành hướng dẫn tiếp nhận, bảo quản, phân phối và sử dụng vắc xin phòng COVID-19.
Tính đến 17 giờ ngày 12/3, tại 12 điểm tiêm của 10 tỉnh, thành phố đã tiêm chủng cho 1.702 người gồm: Hải Dương (293 người), Hà Nội (163 người), Thành phố Hồ Chí Minh (474 người), Gia Lai (200 người), Long An (30 người), Bắc Ninh (108 người), Bắc Giang (187 người), Hải Phòng (61 người), Hưng Yên (69 người) và Đà Nẵng (117 người).
Theo báo cáo ban đầu, trong số những người được tiêm, 11 trường hợp (trong đó, 6 người tại điểm tiêm của Bệnh viện Nhiệt đới Thành phố Hồ Chí Minh, 4 người tại điểm tiêm Trung tâm kiểm soát bệnh tật Hải Phòng, 1 người tại Bệnh viện dã chiến Gia Lai) có phản ứng sau tiêm như nổi mày đay, ngứa, phù mạch tại chỗ tiêm, khó thở (có tiền sử hen phế quản)… Tất cả các trường hợp phản ứng sau tiêm này hiện đều có sức khỏe ổn định trong vòng 1 ngày sau đó.
Trong quá trình triển khai, người đến tiêm chủng đều được khám sàng lọc trước tiêm chủng và yêu cầu khai báo về tình trạng sức khỏe, bệnh nền và các mũi tiêm chủng trong thời gian gần đây để cán bộ y tế đưa ra chỉ định phù hợp. Đồng thời, người đến tiêm chủng được tư vấn đầy đủ về tác dụng và những sự cố bất lợi có thể xảy ra, những dấu hiệu bất thường về sức khỏe cần thông báo cho cán bộ y tế. Tất cả các dấu hiệu bất thường về sức khỏe sau tiêm đều được theo dõi và báo cáo.
Về thông tin xảy ra một số phản ứng nghiêm trọng sau khi tiêm vắc xin Astrazeneca ở một số nước châu Âu, Thứ trưởng Trần Văn Thuấn cho biết lãnh đạo Bộ Y tế đã nghe báo cáo và phân tích của đơn vị triển khai Chương trình Tiêm chủng mở rộng Quốc gia, các chuyên gia, nhà khoa học.
Theo đó, chưa tìm ra sự liên quan giữa nhưng sự cố nghiêm trọng sau khi tiêm chủng với vắc xin AstraZeneca, còn một số trường hợp đang tiếp tục nghiên cứu. Chương trình Tiêm chủng mở rộng Quốc gia tiếp tục triển khai tiêm vắc xin phòng COVID-19 của AstraZeneca.
Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết, Bộ Y tế đang tích cực chỉ đạo Chương trình Tiêm chủng mở rộng Quốc gia tổ chức tiêm chủng vaccine phòng COVID-19 cho người dân trên tinh thần “hiệu quả, chặt chẽ, đảm bảo an toàn ở mức cao nhất” trong tất cả các khâu khám, sàng lọc trước khi tiêm.
Theo đó, sau khi tiêm, người được tiêm được theo dõi sức khỏe sau tiêm 30 phút tại chỗ và tiếp tục tự theo dõi sức khỏe bản thân trong vòng 1-2 ngày tiếp theo; khi có các dấu hiệu bất thường, đến ngay cơ sở y tế để được chẩn đoán và xử lý kịp thời. Mỗi người tiêm sẽ được cấp một mã QR – theo mã số bảo hiểm y tế, sau đó liên thông với phần mềm hồ sơ sức khỏe để tiếp tục theo dõi và nhắc thời gian tiêm.
Tất cả những người tiêm sẽ được theo dõi sức khỏe liên tục và đánh giá tính sinh miễn dịch sau khi tiêm vắc xin của Astrazeneca.
“Đây là quy trình được Bộ Y tế xây dựng, theo dõi chặt chẽ nhằm đảm bảo sức khỏe người dân trong bối cảnh dịch bệnh”- Thứ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh.
GS.TS Trần Văn Thuấn – Thứ trưởng Bộ Y tế tại cuộc họp Thường trực Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch COVID-19
Điều phối triển khai tiêm vắc xin COVID-19 thống nhất theo Bộ Y tế
Tại cuộc họp, lãnh đạo Bộ Y tế thông tin về việc đàm phán, nhập khẩu và mua vắc xin AstraZeneca. Dự kiến, ngày 25/3 tới, những lô vắc xin đầu tiên từ nguồn của Chương trình COVAX Facility (khoảng 1,37 triệu liều vắc xin AstraZeneca) sẽ về đến Việt Nam. Trước đó, Chương trình COVAX Facility cam kết hỗ trợ 30 triệu liều vắc xin cho Việt Nam theo từng đợt trong năm 2021.
Hiện có hai nguồn vắc xin AstraZeneca nhập khẩu về Việt Nam: Nguồn hỗ trợ của COVAX Facility (cơ chế do Tổ chức Y tế Thế giới, Liên minh Toàn cầu về Vắc xin và Tiêm chủng, Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF), Liên minh đổi mới sáng tạo sẵn sàng cho dịch bệnh, các nhà sản xuất vắc xin và các đối tác lập ra; đảm bảo các quốc gia đều được tiếp cận vắc xin công bằng và hiệu quả), sau khi về đến Việt Nam được chuyển thẳng cho Chương trình Tiêm chủng mở rộng Quốc gia triển khai.
Thứ hai, nguồn vắc xin AstraZeneca nhập khẩu theo thoả thuận ký kết giữa Bộ Y tế, Công ty AstraZeneca và Công ty cổ phần Vắc xin Việt Nam (Hệ thống tiêm chủng VNVC). Theo đó, VNVC là một trong 3 tổ chức được AstraZeneca đồng ý cung cấp vắc xin tại Việt Nam, cùng với COVAX Facility và UNICEF. VNVC chuyển giao vắc xin mua được từ AstraZeneca cho Bộ Y tế theo cơ chế phi lợi nhuận.
Cùng với đó, Bộ Y tế đã và đang tiếp tục đàm phán với các nhà sản xuất vắc xin khác trên thế giới như Pfizer, Moderna, Johnson & Johnson, Gamaleya (Sputnik V)… để có thể tiếp cận với tất cả các nguồn cung ứng để triển khai nhanh nhất việc mở rộng phạm vi sử dụng vaccine phòng COVID-19 trong nước.
Đồng thời, Bộ Y tế khuyến khích tất cả các doanh nghiệp có đủ điều kiện, tiếp cận, đàm phán với các đối tác cung cấp vaccine phòng COVID-19 khác trên thế giới để nhập khẩu vắc xin sử dụng trong nước theo tinh thần Nghị quyết số 21/NQ-CP ngày 26/02/2021 của Chính phủ về việc mua và sử dụng vắc xin phòng COVID-19.
Tại cuộc họp, Thường trực Ban Chỉ đạo khẳng định quan điểm huy động tất cả các kênh để tăng cường đàm phán về vắc xin, huy động nguồn ngân sách Trung ương và địa phương, các nguồn tài trợ. Ngay khi đã đủ vắc xin ngừa COVID-19 vẫn phải tuân thủ nguyên tắc trong công bằng trong tiếp cận vắc xin, thống nhất sự điều phối, triển khai tiêm vắc xin theo Bộ Y tế.
Tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19 cho nhân viên y tế Bệnh viện Phổi Đà Nẵng
Từng bước chuẩn bị cho chính sách “hộ chiếu vắc xin”
Tại cuộc họp, liên quan đến việc quản lý đi lại, khai báo y tế của người dân, vận chuyển hàng hóa… tại một số điểm có dịch chưa thống nhất trước đây đã dẫn đến tình trạng ách tắc cục bộ, Thường trực Ban Chỉ đạo giao Bộ Y tế sớm ban hành hướng dẫn thống nhất, thiết lập hệ thống công nghệ quản lý chặt chẽ người có nguy cơ lây nhiễm. Giải pháp này nhằm đảm bảo kiểm soát dịch bệnh nhưng không “ngăn sông cấm chợ” hay kỳ thị trong xã hội.
Phân tích chính sách “hộ chiếu vắc xin” của một số nước, Thường trực Ban Chỉ đạo đề nghị Bộ Y tế, Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp cùng các nhà mạng lớn như Viettel, VNPT… hoàn thiện, sẵn sàng giải pháp và hệ thống kỹ thuật vào khoảng tháng 4/2021, căn cứ vào đánh giá mức độ an toàn của từng loại vắc xin phòng COVID-19, từng nước để có chính sách phù hợp, tạo điều kiện thuận lợi phục vụ mục tiêu kép trong nước nhưng vẫn đảm bảo an toàn.
Cùng với đó, các chuyên gia nhấn mạnh yêu cầu của Ban Chỉ đạo đối với Bộ Y tế trong việc khẩn trương chỉ đạo, rà soát lại các đơn vị làm xét nghiệm virus SARS-CoV-2; có báo cáo về các trường hợp xét nghiệm âm tính nhưng khi ra nước ngoài lại có kết quả dương tính với virus trong thời gian qua…
Bộ Y tế khuyến cáo: Các cơ quan, tổ chức khi nhận được các thông tin, đề nghị, hợp tác về việc cung cấp vắc xin phòng COVID-19 cần thận trọng, chủ động xác thực, kiểm chứng thông tin, đảm bảo an toàn pháp lý, tài chính và thương mại
Theo thông tin mới đây của Tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế (Interpol), Cảnh sát Trung Quốc và Nam Phi đã bắt giữ nhiều đối tượng liên quan đến buôn bán vắc xin COVID-19 giả.
Ngoài ra, Interpol cũng đã nhận được thêm các báo cáo về việc phân phối vaccine giả và hoạt động lừa đảo nhắm vào các cơ quan y tế.
Tại Việt Nam, trong thời gian vừa qua đã có nhiều tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài nước nộp hồ sơ đăng ký, liên hệ với Bộ Y tế để chào bán, gợi ý cung cấp vắc xin phòng COVID-19 của các nhà sản xuất như Moderna (Mỹ), AstraZeneca…
Tuy nhiên, qua xác minh thông tin, các nhà sản xuất vắc xin trên hiện tại chưa có hoạt động ủy quyền, ủy thác với các tổ chức, cá nhân này.
Ngày 1/3/2021, Astra Zeneca đã có thư khẳng định, ngoài Chương trình COVAX, Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) và Công ty Cổ phần Vắc xin Việt Nam (VNVC), Astra Zeneca không uỷ quyền cho công ty, tổ chức, cá nhân nào khác cung cấp vắc xin phòng COVID-19 của Astra Zeneca tại Việt Nam.
Cán bộ tiêm chủng chuẩn bị vắc xin phòng COVID-19 của Astra Zeneca để tiêm chủng cho cán bộ y tế và người tham gia chống dịch COVID-19 tại Trung tâm y tế TP Hải Dương
Tương tự, Moderna cũng đã khẳng định chưa ủy quyền cho bất cứ bên nào về việc đăng ký, bán hàng và nhập khẩu vắc xin phòng COVID-19 cho Việt Nam đến thời điểm hiện tại. Các nhà sản xuất vắc xin khác như Pfizer, Johnson & Johnson đều có công ty chi nhánh tại Việt Nam.
Đối với vắc xin Sputnik của Nga, Đại sứ quán Nga tại Việt Nam đã khẳng định mọi sự mua bán, nhập khẩu, hợp tác cần trao đổi trực tiếp với Quỹ Đầu tư Trực tiếp của Nga. Trung Quốc, Ấn Độ cũng khẳng định rõ việc mua, nhập khẩu vắc xin phòng COVID-19 phải được Chính phủ phê duyệt.
Ngày 15/02/2021, Cơ quan Chống gian lận Châu ÂU (The European Anti-Fraud Office (OLAF) đã cảnh báo chính phủ các nước cảnh giác về việc gian lận, lừa đảo trong mua bán vắc xin phòng COVID-19.
Trong tuyên bố này, OLAF cho biết đã có hiện tượng các tổ chức, cá nhân mạo danh mời chào vắc xin COVID-19 giả nhằm lừa gạt các chính phủ thành viên của EU đang cố gắng đẩy nhanh tiến độ tiêm chủng.
Các hình thức lừa đảo có thể gồm: tự nhận là đại diện thương mại cho các nhà sản xuất vắc xin và tuyên bố sở hữu hoặc có quyền tiếp cận vắc xin phòng COVID-19 để mời chào bán vắc xin; chào bán số lượng lớn vắc xin phòng COVID-19 cho Chính phủ hoặc các tổ chức, cung cấp một lượng hàng mẫu để ký kết, nhận tiền đặt cọc và sau đó chiếm dụng; hoặc cung cấp các lô vắc xin phòng COVID-19 giả mạo.
Để đảm bảo việc tiếp cận vắc xin phòng COVID-19 cho người dân Việt Nam, Bộ Y tế khuyến khích tất cả các doanh nghiệp có đủ điều kiện, tiếp cận, đàm phán với các đối tác cung cấp vắc xin phòng COVID-19 trên thế giới để nhập khẩu vắc xin về sử dụng trong nước theo Nghị quyết số 21/NQ-CP ngày 26/02/2021 của Chính phủ về việc mua và sử dụng vắc xin phòng COVID-19.
Tuy nhiên, để đảm bảo việc cung cấp vắc-xin phòng COVID-19 đầy đủ và an toàn, Bộ Y tế đề nghị:
– Các cơ quan, tổ chức khi nhận được các thông tin, đề nghị, hợp tác về việc cung cấp vắc xin phòng COVID-19 cần thận trọng, chủ động xác thực, kiểm chứng thông tin, đảm bảo an toàn pháp lý, tài chính và thương mại.
Trong trường hợp cần thiết, có thể đề nghị các cơ quan chức năng (Bộ Y tế, Bộ Công an, Cơ quan ngoại giao, Thương mại…) giúp xác minh thông tin liên quan đến việc cung cấp vắc xin phòng COVID-19.
Đồng thời, việc đàm phán, mua vắc xin phòng COVID-19 cần được thông báo kịp thời cho Bộ Y tế để đảm bảo việc nhập khẩu, sử dụng cũng như điều hành nguồn và tổ chức tiêm chủng được thông suốt, theo đúng chỉ đạo tại Nghị quyết số 21/NQ-CP ngày 26/02/2021 của Chính phủ về việc mua và sử dụng vắc xin phòng COVID-19.
– Các quốc gia, tổ chức có trách nhiệm tăng cường chia sẻ thông tin để chủ động phòng chống các hoạt động giả mạo trong cung ứng, mua bán vắc xin phòng COVID-19.
Nguồn: https://ncov.moh.gov.vn/